Tiny Fisscher krijgt tijdens schoolbezoeken of voorleessessies van kinderen vaak de vraag hoe oud ze is. Ook willen ze graag weten of ze weleens een griffel heeft gewonnen. De eerste vraag beantwoord ze met 137.
Op de tweede vraag zegt ze dat ze er al minstens elf op de schoorsteenmantel heeft staan. Beide antwoorden zijn natuurlijk niet waar, ze heeft niet eens een schoorsteen, maar wat is een schrijver zonder fantasie?
En fantasie heeft ze genoeg. Tiny schrijft voor alle leeftijden, van prentenboeken tot 12+ boeken en hertaalt ook klassiekers. Wat voor boek dan ook, ze schrijft ze allemaal vanuit de mooiste stad ter wereld, Amsterdam. In haar schrijfkamer kan ze via haar boeken de hele wereld over reizen. Dit jaar staat haar boek ‘Vogel is dood’ in de Boekenbingo lijst. Lees je mee zodat je Tiny een beetje beter leert kennen?
Wat vind je leuk aan schrijven?
Schrijven geeft me de gelegenheid om helemaal in mijn eigen wereld te zitten; dat kan een wereld zijn die ik zelf schep, of een die er al is (als ik een klassieker hertaal), maar die ik dan mijn wereld máák. Verder geeft schrijven me een enorm gevoel van vrijheid: ik kan het doen wanneer ik wil, en omdat het me niet aan discipline ontbreekt, hoeft niemand me ooit achter mijn laptop te schoppen, daar zit ik al uit mezelf.
Waar haal je je inspiratie vandaan?
Ik haal mijn inspiratie uit mijn eigen leven, uit verhalen die ik om me heen hoor, films, televisieprogramma’s, boeken die ik lees, noem maar op. Maar ik heb ook weleens gehad dat er een titel in mijn hoofd opkwam die me niet meer losliet (bijvoorbeeld Dat stomme boek), maar dat ik daar een paar jaar lang geen verhaal bij wist te verzinnen. Geen inspiratie, dus. Maar dan komt het woord discipline om de hoek kijken: ik heb mezelf gedwongen achter mijn laptop te gaan zitten en maar gewoon ergens te beginnen. Ik had alleen een hoofdpersoon in gedachten (jongen, 15 jaar, ADHD), verder niet, en de eerste zin die in mij hoofd opkwam, was: Mijn boterhammen had ik in de vuilnisbak gekieperd. Hoe kwam ik daar nou weer op? Maar ik had dus wel een eerste zin, daar kwam een tweede achteraan, enzovoorts. Dat boek was een heel verrassend schrijfproces. Gaandeweg ontstond het verhaal en ben ik op een bepaald moment ook naar Berlijn gegaan om inspiratie op te doen voor het stuk dat zich daar bleek af te spelen (wat ik van tevoren niet had bedacht, dat ontstond tijdens het schrijven).
Hoeveel uur schrijf je per week?
Ik ben vrijwel elke dag met mijn werk bezig, wat niet alleen schrijven inhoudt, maar ook mails beantwoorden, sociale media bijhouden, redactierondes van boeken doorlopen, drukproeven checken, afspraken met uitgevers, etc. Ik heb geen vaste routine, ik vind het met dit vak juist heerlijk dat ik mijn eigen tijd kan indelen. Soms heb ik periodes dat ik minstens zes uur per dag schrijf, andere periodes minder, maar dan ben ik dus wel met al die dingen bezig die ik net opnoemde.
Waar ben je op dit moment mee bezig?
Ik werk altijd aan meerdere boeken tegelijk. De ene dag of periode ben ik meer met het ene boek of verhaal bezig, en dan weer met het andere. Omdat ik voor diverse leeftijden schrijf, en ook in diverse genres, vind ik het niet moeilijk om daarin te schakelen. Ik hou juist van die afwisseling, dat houdt me scherp. Dit najaar verschijnt er een nieuw prentenboek van Pyhai en mij, en een nieuw deeltje in de serie van uitgeverij Volt BAM! Ik lees, voor beginnende lezers. Ook ligt er een plan voor een nieuwe hertaling, komt er na Mijn jaar in een tent ook weer een eigen jeugdboek, en ben ik met diverse illustratoren ideetjes aan het uitbroeden voor opvolging van eerdere boeken die ik met hen maakte. Veel fijne vooruitzichten, dus!
Heeft schrijven jouw leven veranderd?
Alles wat je doet of niet doet, verandert in feite je leven. Elke stap die je zet en elke keuze die je maakt, heeft gevolgen. In die zin heeft ook schrijven mijn leven veranderd. Maar misschien is het meer zo dat schrijven mijn leven heeft vórmgegeven. Naast alle banen en baantjes die ik altijd heb gedaan (er zijn maar weinig schrijvers die van hun boeken kunnen leven), is schrijven langzamerhand mijn kernbezigheid geworden. Maar ik heb ooit de Pedagogische Academie gedaan en ik heb ook lesgeefbanen gehad, en via omwegen ben ik uiteindelijk toch weer voor de klas gekomen, als schrijfster en boekenjuf. In die zin heeft schrijven niet alleen mijn leven veranderd, maar dus ook echt vormgegeven.
Hoe verwerk je maatschappelijke thema’s in je boeken?
Dat gaat bij mij zoals ik schrijf, dus organisch. Maatschappelijke thema’s sluipen er tijdens het schrijfproces gewoon in. Ik probeer ze er wel altijd op een luchtige manier in te verwerken, dat past bij mij en bij mijn manier van schrijven.
Hoe gaat het schrijven van een boek bij jou in zijn werk?
Ik schrijf organisch, dat wil zeggen dat ik nooit het hele verhaal al in mijn hoofd heb. Soms heb ik zelfs alleen een titel en dan kan er een hele tijd overheen gaan voordat het verhaal dat erbij hoort zich aandient. Bij hertalingen is dat anders: daar is het verhaal er al, ik moet het alleen zo zien op te schrijven dat kinderen van nu er weer van kunnen genieten. Met de korte, poëtische teksten waar ik de afgelopen tijd mijn tanden in heb gezet, werkt het weer anders: die komen helemaal uit mezelf, maar ook weer op een organische manier. Ik denk er van te voren niet echt over na. Er komt bijvoorbeeld een zin in mijn hoofd op waar ik op voortborduur, en uiteindelijk is er een tekst die mijzelf verrast.
Op welk boek ben je zelf het meest trots en waar ligt dat aan?
Tegen kinderen zeg ik altijd iets als: ‘Stel dat je twaalf kinderen had, en iemand zou je vragen op welk kind je het meest trots bent, is daar makkelijk antwoord op te geven?’ Hetzelfde geldt voor mij en mijn boeken. Om verschillende redenen ben ik op elk boek even trots. Het eerste boek omdat het mijn eerste boek was, het laatste omdat het ’t laatste is, mijn hertalingen omdat die me voor mijn gevoel ‘riepen’ om mee aan de slag te gaan, Het geluk van Schildpad omdat de verhalen eerder door een aantal uitgevers waren afgewezen, maar ik heb doorgezet, en ik er uiteindelijk zelfs een zilveren griffel voor kreeg, enzovoorts. Op al mijn boeken ben ik even trots, allemaal om hun eigen reden.
Welke tips heb je om kinderen aan het lezen te krijgen?
Tip 1: Lezen is een ongelofelijk goede hersentraining. Als je leest, worden er allemaal nieuwe hersenverbindingen aangelegd waardoor je hersenen het beter gaan doen. En nu komt het: dat gebeurt óók als lezen niet je grootste hobby is, of er zelfs een hekel aan hebt! Vertél dat gewoon aan kinderen. Of zoals een leerkracht na mijn praatje een keer spontaan uitriep: ‘Vind je lezen niet fijn, doe het voor je brein!’
Tip 2: Vertel kinderen dat door boeken te lezen ze hun taalvaardigheid en woordenschat enorm vergroten. Hoe groter hun woordenschat is, hoe makkelijker en leuker (of hoe minder vervelend) lezen wordt, maar ook hoe beter je méé kunt doen in de wereld. Je hebt de woorden om jezelf duidelijk te maken aan anderen, je begrijpt ook beter wat anderen zeggen of schrijven, maar je zult ook minder moeite hebben met lesstof, omdat je weet wat er stáát. Kortom, als je goed kunt lezen en taalsterk bent, maak je het jezelf op veel fronten makkelijker, ook in je latere leven. Wie wil dat nou niet?
Wist je dat ik…
… allemaal verschillende soorten boeken schrijf, voor verschillende leeftijden en in verschillende genres?
… een website heb waar je informatie over mij en mijn boeken kunt vinden? (www.tinyfisscher.nl)
… naast schrijven heel veel andere beroepen heb gedaan (https://tinyfisscher.nl/vraag-antwoord/ vraag 29)?
… van lezen, films en series, bewegen (pilates, (berg)wandelen, dansen, huistrampoline, badmintonnen), koffie verkeerd met veel schuim, allerhande soorten thee en worteltaart hou?
… heb geleerd dat doorzetten loont, en dat ik supertrots ben op mezelf om wat ik allemaal al voor elkaar gebokst heb ik het leven?
… twee uur in een uur kan kletsen, maar ik je nu met dit interview maar weer met rust laat?